Vroegere terril wordt gigantische avonturenberg
Deze beschermde koolmijnsite is de best bewaarde en meest complete van de Limburgse Mijnstreek. Onder de noemer be-MINE wordt de industriële erfgoedsite herbestemd als een toeristisch-recreatief project. Dit gebeurt in meerdere fasen met als één van de hoogtepunten de opening van de Avonturenberg in 2016. Het project kostte 1,6 miljoen euro, waarvan 1 miljoen gesubsidieerd door Toerisme Vlaanderen.
Unieke attractie
De Avonturenberg is een unieke attractie die de voet van de kleine terril aan het sporenpark verbindt met de top, op een hoogte van 55 m. Een bijzonder speellandschap, inhoudelijke erfgoedpaden, adembenemende mountainbikepaden (MTB) en zichten op relicten van de mijnbouwgeschiedenis vormen samen een totaalconcept waarin beleving centraal staat.
De top van de terril wordt geflankeerd door een lichtbaken geïnspireerd op de vroegere transportinstallaties voor steenafval. Op de kam van de mast staat een LED-lijn, aangevuld met spots. Overdag is de mast een focuspunt naar de top, bij duisternis een baken voor de site.
Op zeven plateaus bevinden zich informatiedragers waarvan de huisstijl aansluit bij de andere deelgebieden, zoals de recente realisatie van het kolenspoor-fietspad.
Landschap en beheer
Naast de hogervermelde blikvangers is het palenwoud, als landart project, een eyecatcher die harmonieus opgaat in het landschap dat hoofdzakelijk bestaat uit natuurlijke begroeiing. Door de aanleg van het retailpark was boscompensatie verplicht en daarom werd de zuidflank van de terril deels beplant met hondsroos, op de noordflank werden boomvormen aangeplant.
Het groenbeheer bestaat in eerste fase uit het maaien van de vegetaties. Op termijn wordt er zonegericht hakhoutbeheer toegepast alsook algemene snoeiwerken om de wandel- en MTB-paden toegankelijk te houden. Verder spitst het onderhoud zich toe op een veilig gebruik van het MTB-parcours en speellandschap, alsook op een propere omgeving door het verwijderen van zwerfvuil.
Waterbeheer
De terril is opgebouwd uit restmateriaal van stenen en steenkool uit de ondergrond. Rekening houdend met de materialensamenstelling en opbouw is het bewaren van de stabiliteit een belangrijk aandachtspunt. Omwille van de ‘lossere’ opbouw is het terrein ook gevoeliger voor erosie, dit gecombineerd met MTBgebruik was het een uitdaging om de stabiliteit op de terril te verzekeren.
Om erosie te beperken werden in de padenstructuur diverse technieken toegepast en werden rotsblokken geplaatst op de steilere stukken. Verder wordt erosie door water in de skill-zone van het MTB-parcours beperkt door het op te vangen in een wadi. Bij verzadiging van water is er een overloop naar de grotere wadi die aan de voet van de terril ligt. Met behulp van een houten brug over de wadi wordt de avonturenberg verbonden met het sporenpark.
Langs het sporenpark werd eerder al een wadi aangelegd, horende bij het bouwproject van de Urban villa’s. Toekomstgericht zal het waterbeheer met behulp van wadi’s verder uitgebreid worden aan de terrilrand en dit in functie van het retailpark. I.s.m. het Agentschap Natuur en Bos zal bij de aanleg ruime aandacht besteed worden aan een natuurvriendelijke inrichting met ondiepe zones en zachthellende taluds die meer ontwikkelingskansen creëren voor dieren en planten.
Diverse realisaties
De omgeving van de mijnsite is in volle ontwikkeling. Eerdere realisaties zijn o.a. de restauratie van de mijngebouwen, de eerste fase van het Urban villa-project, de aanleg van het sporenpark, de bouw van het zwembad Sportoase, het retailpark en het kolenspoorpark, de restauratie van de brug, … Op korte termijn wordt het voorplein van de mijngebouwen aangelegd met een prairieborder en worden de verschillende deelzones met mekaar verweven door een groen lint.
Verschillende partners
Dit project werd gerealiseerd door een krachtenbundeling van meerdere partijen, in een privaat-publiek samenwerkingsverband. De stap van engagement naar realisatie vereiste grondig vooronderzoek van de randvoorwaarden en de haalbaarheid, de opmaak van een globaal inrichtingsplan en een sterke technische expertise en ondersteuning vanwege de specifieke kenmerken van de mijnsteenberg. Omwille van het beschermd karakter van de site verlopen alle ontwikkelingen in overleg met Onroerend Erfgoed.
- Adres: be-MINE Beringen, Koolmijnlaan
- Ontwerp: Antea Group; Carve, Amsterdam; Track Trails, Bailleul; Studiegroep Omgeving, Berchem; Landmax, Turnhout
- Groenaanleg: Krinkels, Londerzeel; Tracks Trails, Bailleul; De Winning, Lummen; Beckers, Geel
- Groenonderhoud: Dolmans Landscaping, Lanaken; De Winning, Lummen