Kortrijk | Houtmarkt
Begin 2000 heeft het stadsbestuur een studie laten opmaken onder de naam ‘Groent Lint Zuid’. Deze studie onderzocht de mogelijkheid om diverse pleinen, parken en groenstructuren om te vormen tot één groen element binnen het stadcentrum. De studie werd uitgevoerd door Wirtz International Landscape Architects uit Schoten. Ook de Houtmarkt was opgenomen in de geplande groenstructuur.
De Houtmarkt is een stadsplein aan de rand van de binnenstad nabij de kleine ring, en werd enkel gebruikt als parking. Dit vooral door bezoekers van de nabijgelegen kliniek en het winkelwandelgebied.
Groen stadsdeel
Begin 2012 werd duidelijk dat de kliniek zou worden verlaten en vervangen door een nieuw te bouwen rusthuis. Op dat moment besliste men om ook het plein en de omliggende straten aan te pakken. Als uitgangspunt werd teruggegrepen naar de studie die er een groen stadsdeel wou van maken als verbinding tussen 2 aangrenzende, bestaande parken, nl. het Begijnhofpark en ‘t Plein.
Ondergrondse parking
De problematiek van het nieuwe rusthuis en het parkeren werd integraal bekeken. Daarom werd een convenant gesloten tussen 3 partijen, nl. het rusthuis, Parko en het stadsbestuur. Voor het rusthuis, werden de perceelgrenzen geherdefinieerd. Het parkeerbedrijf Parko staat in voor de bouw van een gemeenschappelijke parking voor de gebruikers van het rusthuis en voor openbaar gebruik. Het stadsbestuur koos resoluut voor ondergronds parkeren zodat het bovengronds openbaar domein kon ingevuld worden met groen en beleving.
Belevingsgroen
Er werd een ontwerpwedstrijd uitgeschreven waarbij ontwerp en techniciteit evenwaardig werden afgewogen. Het ontwerp creëert een belevingsplein waar de groen- en pleinfunctie hand in hand gaan. Gemotoriseerd verkeer wordt opgevangen aan de rand en zoveel mogelijk ondergronds gebracht zodat er ruimte voor groen ontstaat. De ontwerpers kozen voor een bladvorm, verwijzend naar de naam Houtmarkt en verbeelden hout, boom en blad in het ontwerp. Binnen de bladvorm werden alle technische functies verweven, zoals nooduitgangen en verluchting van de parkeergarage. Maar ook zit- en belevingselementen worden vormelijk opgenomen, zoals 2 grote doorlopende houten banken en een podium. Dit meubilair is vooral gericht op de gebruikers van het rusthuis en de tekenacademie. Als materialen werd gekozen voor natuursteen, zoals in het stadscentrum, en voor hout.
Groene daktuin
De bovenzijde van het plein is als een groene daktuin opgebouwd. Hierbij werd de technische oefening gecombineerd met het architecturale aspect. De plantvakken zijn als plantenbakken boven het verhardingsniveau uitgewerkt. Dit om genoeg plantvolume te creëren, maar tevens om de looplijnen te accentueren en de planten te beschermen tegen betreding. De beplanting is gelaagd opgebouwd met een onderlaag van grassen en bodembedekkers. Hierin werden solitaire struiken geplant. Aan de rand van het plein werden bomen geplaatst om gebouwen te maskeren of om zichtassen te creëren. Deze opbouw was noodzakelijk om overzicht en doorzicht op het plein te bewaren en camerabewaking toe te laten.
Communicatie
Sinds oktober 2016 is het project afgewerkt en is de beleving op het plein sterk toegenomen. De eerdere tegenkanting van de buurtbewoners omdat er parkeerplaatsen sneuvelden, is volledig verdwenen. Tijdens de werken werd ook sterk ingezet op communicatie. Zo werden de bewoners regelmatig uitgenodigd op de werf en werden activiteiten georganiseerd zoals een Glow run op de werf.
- Adres: Houtmarkt
- Ontwerp: SBE, Zwarts&Jansma en Okra (NL)
- Groenaanleg en onderhoud: LVR Groenonderneming, Tielt