De Stad Antwerpen en Aquafin hebben een proefproject opgezet rond buffer- en infiltratiesystemen bij bomen op het Frederik Van Eedenplein op Linkeroever. Gezonde bomen én extra opvang van hemelwater zijn het doel.
Als er rond een boom maar weinig volume grond is, zal de natuurlijke buffer - die wordt aangevuld door een regenbui - snel uitgeput zijn. De boom krijgt dan last van droogtestress. Op het Frederik Van Eedenplein zetten Aquafin en de stad Antwerpen een proefproject op.
In de bufferzone, die bestaat uit aaneengeschakelde kunststofkratten, is er voldoende ruimte om de aanvoer van water bij een stortbui op te vangen. Het buffervolume bedraagt 13,5 m3. Naast elke kant van het buffergedeelte ligt een infiltratiegedeelte dat overtollig water kan opvangen. Daar is ook een overloop gemaakt naar de riolering zodat de groeiplaats nooit permanent onder water kan staan. Alleen overtollig regenwater wordt nog afgevoerd. Wekelijks meet de stad het peil van het water en de vochtigheid van de grond langs verschillende controleputten. Om inzicht te krijgen in de werking van het systeem in relatie tot het weer, worden globale weergegevens opgenomen tussen verschillende meetsessies.
Permavoid Capillair Irrigatiesysteem
Het Permavoid Capillair Irrigatiesysteem, dat onder de leeflaag van de bomen wordt aangebracht, heeft zowel een irrigerende als drainerende werking. Het systeem werkt als buffer waar hemelwater van dakafvoeren of straatkolken in opgevangen kan worden. De buffercapaciteit van het systeem kan op een eenvoudige ingesteld worden, door de folie die de buffer waterdicht maakt op een welbepaalde hoogte af te werken. Permavoid Capillaire Irrigatie units hebben een hoogte van 85 mm of 150 mm, met een maximaal waterbergend vermogen van respectievelijk 70 en 135 l/m2. Door units op elkaar te plaatsen kan de buffercapaciteit natuurlijk nog vergroot worden. In principe wordt een schijngrondwaterstand gecrëeerd. Er is geen gevaar op rechtstreekse verdamping van het buffervolume en het water kan zich vrij bewegen in de units, in functie van het verbruik van de beplanting die erbovenop staat. Het systeem dient wel vlak uitgevoerd te worden, zodat de waterhoogte op ieder punt gelijk is.
Komt er teveel water in, dan loopt het systeem over naar een reguliere riolering of een infiltratie-unit. Bij instelling van de overloop wordt er steeds een luchtlaag behouden. Dit vrij volume kan gebruikt worden voor opvang van piekbuien. Door het niveau van de regenwaterafvoer aan te passen, kan de verhouding tussen waterbergend volume en vrij volume voor piekafvoeren gewijzigd worden, in functie van lokale behoeften. Bij maximale waterbergingscapaciteit bedraagt het drainerend vermogen ca. 10 l/m2. Enkele open verbindingen tussen luchtlaag het maaiveld, verzekeren een goede luchtcirculatie. De Permavoid Capillaire Irrigatie units zijn voorzien van speciaal ontwikkelde capillair actieve vezels die zorgen voor een continu transport van water uit de buffer naar de leeflaag van de bomen. Voor een optimaal watertransport naar en in het groeimedium zijn een filterdoek en substraat met groot capillair vermogen noodzakelijk.
ATV maakte een boeiende reportage over de samenwerking tussen stad Antwerpen en Aquafin. Jos Schenk getuigt over de impact van de droogte op de verminderde groei en de groeiende sterfte van de bomen. Hij vertelt hoe de samenwerking een win-win situatie.