Eerste ‘Climate Smart Campus’ van Zweden gerealiseerd

Op een voormalig industrieterrein in de Zweedse hoofdstad Stockholm verrees na dertig jaar planning en ontwerp en acht jaar bouwen, de Albano Campus. De industriezone maakte vroeger deel uit van het koninklijke groendomein en door de herontwikkeling ervan maakt de campus opnieuw deel uit van het Nationale Koninklijke Stadspark, op wandelafstand van het centrum. De campus biedt onderdak aan twee universiteiten en de ligging in een park was bepalend voor de hoge duurzaamheidsambities van het enorme project.

In 1995 is deze zone aangewezen als nationaal stadspark. In dit wettelijk beschermde gebied moeten alle nieuwe ontwikkelingen aan strenge eisen voldoen om de natuurlijke omgeving van het landschap te vrijwaren. Doordat grote delen van het 1,5 km lange terrein als sinds de late middeleeuwen koninklijk land zijn, is het gebied spaarzaam ontwikkeld. Desondanks zijn tijdens de industrialisering van Stockholm delen van het Engelse landschapspark opgeofferd voor het ontwikkelen van een grotere haven, spoorwegen, stations en fabrieken. Tot 2009 was het Albano terrein een industriezone. In andere delen van het park zijn sinds het begin van de 20ste eeuw academische instellingen en musea gevestigd en verder bestaat het nationaal park uit landhuizen, kastelen, tuinen en velden. De transformatie van Albano naar de eerste campus die voldoet aan de Climate Smart standaard van Citylab, was een moeizaam en langlopend proces. Vandaag is de campus een schitterend voorbeeld van sociaalecologisch bouwen, volgens de visie van het opgestelde masterplan.

Sociaalecologisch stadsontwerp

Het winnende ontwerp voor Albano Campus is gemaakt door een team van architectenbureaus BSK, CCO en Nivå Landschapsarchitecten. Een onderzoeksgroep van het Stockholm Resilience Centre en de architectuurafdeling van de Koninklijk Technologie instituut KTH werkten mee aan het planningsproces, dat is gebaseerd op een sociaalecologisch stadsontwerp. Gebouwen in diverse schaalgroottes en uiteenlopende functies zoals wonen, werken en recreëren in een groene omgeving zorgen voor een voortdurende, levendige dynamiek op de campus.

Heel wat gebouwen hebben publiek toegankelijke daktuinen waar habitatten voor plant- en diersoorten zich kunnen ontwikkelen Zonnepanelen zorgen voor elektriciteit en de gebouwen worden verwarmd en gekoeld door middel van geothermie. Hevige regenval kan worden gebufferd in een grote wadi die leefruimte biedt voor talloze soorten.

Op maat van voetgangers

Drie moderne Bowie-voetgangersbruggen van Streetlife overbruggen het waterbekken en verbinden de grote collegegebouwen met de omliggende natuur. Overige inrichtingselementen uit dezelfde productfamilie zorgen voor eenheid in het beeld. Het zitmeubilair bestaat uit 100% FSC gecertificeerd hardhout. Op dakterrassen en verharding kon verplaatsbaar groen worden ingebracht met Cliffhanger Shrubtubs en Lean Green Circular Benches.

14.000 gebruikers van zowel het Koninklijk Technologie Instituut als Universiteit Stockholm hebben sinds september 2023 hun intrek genomen op Albano Campus. Nu is het wachten om aan de dier- en plantsoorten om te beoordelen of het sociaalecologische concept is geslaagd.