Groen uit de corona-crisis

De Nederlandse Raad voor de leefomgeving en infrastructuur pleit in zijn advies ‘Groen uit de crisis’ voor een groen herstel na de coronacrisis waarin de economie, de werkgelegenheid en een duurzame leefomgeving hand in hand gaan. Met zijn advies ‘Groen uit de crisis’ gaat de raad in op een belangrijk aspect van de te maken keuzes: de samenloop van het economisch herstelbeleid en de transitie naar een duurzame samenleving.

In de afgelopen vijf maanden heeft de komst van het coronavirus vrijwel van het ene op het andere moment verandering gebracht in onze manier van samenleven, onze waardering van wat belangrijk is in het leven en onze verwachtingen van de toekomst. Of dit blijvende veranderingen zijn of dat straks, als er een vaccin of medicijn is gevonden, veel weer terug naar het oude gaat, is nog onzeker. Volgens de raad is wel zeker dat er keuzes zijn te maken over hoe de economie er weer bovenop kan worden geholpen. Met zijn advies ‘Groen uit de crisis’ gaat de raad in op een belangrijk aspect van de te maken keuzes: de samenloop van het economisch herstelbeleid en de transitie naar een duurzame samenleving. De volgende vraag staat daarbij centraal:

Met welke investeringen of andere beleidsmaatregelen in de fysieke leefomgeving kan de overheid het economisch herstel op gang brengen en tegelijkertijd de transformatie naar een duurzame en vitale economie op de langere termijn structureel ondersteunen?

In dit advies pleit de raad voor een groen herstel na de coronacrisis waarin de economie, de werkgelegenheid en een duurzame leefomgeving hand in hand gaan. Op dit moment is de verduurzaming van economie en leefomgeving volgens de raad nog onvoldoende onderdeel in de afwegingen over het herstelbeleid na de coronacrisis. De raad biedt in zijn briefadvies een beoordelingskader aan dat beleidsmakers en politieke partijen kan helpen bij het ontwerpen van groen herstelbeleid, bij het opstellen van verkiezingsprogramma’s en bij het maken van een volgend regeerakkoord. De raad doet tal van concrete suggesties voor groene herstelmaatregelen. De raad geeft ook aan dat het bij sommige beleidsthema’s verstandig is om een pas op de plaats te maken, omdat met de ervaringen in de afgelopen maanden onduidelijk is geworden of de ‘vertrouwde koers’ nog wel de beste is.

Urgente opgaven in de leefomgeving

De energietransitie, de voedseltransitie, de transitie naar een circulaire economie en klimaatadaptatie blijven urgent, ook tijdens het herstel van de economie na COVID-19. Deze onvermijdelijke verduurzamingsopgaven zullen net als COVID-19 de economie ingrijpend beïnvloeden, misschien nog ingrijpender. Het herstelbeleid kan daarom niet zonder een inspirerende visie van de overheid op de toekomst, waarin economische, ecologische en maatschappelijke doelen met elkaar worden verbonden op een manier die mensen en ondernemers uitnodigt en uitdaagt om samen de schouders eronder te zetten.

Mogelijkheden voor groen herstel

De raad noemt diverse mogelijkheden om groen uit de crisis te komen. Zo zal voortvarende uitvoering van het klimaatakkoord en de transitie naar een CO2-vrije economie onverkort prioriteit moeten krijgen in het overheidsbeleid. Maar de raad benadrukt dat een gezonde, veilige, vitale, toegankelijke en duurzame leefomgeving voor de inwoners van Nederland actie vergt op nog veel méér terreinen. Voor de volgende beleidsterreinen doet de raad suggesties voor groene herstelmaatregelen: