Groene Lente / Dit zijn de beste openbaar groenrealisaties van 2019

Tijdens een feestelijk evenement in Oudenaarde heeft de Vereniging voor Openbaar Groen op 19 december de beste gemeentelijke groen-, bloemen- en bijenprojecten van het afgelopen jaar in de bloemetjes gezet. De VVOG organiseert de wedstrijd Groene Lente reeds sinds 1979 met de bedoeling het gemeentelijk openbaar groen te promoten door creatieve en vernieuwende groenprojecten expliciet in de kijker te zetten. Alle Vlaamse gemeenten kunnen ieder jaar deelnemen. Dit jaar dienden 70 gemeenten een of meerdere projecten in.

Dit jaar organiseerde de VVOG in het kader van de wedstrijd Groene Lente een competitie met 3 wedstrijdonderdelen:
• Groene gemeente: de beste groenrealisaties
• Bijenvriendelijke gemeente

• Gemeente in bloei: de beste bloemenrealisaties

De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) kende aan diverse groenprojecten ook labels toe voor pesticidenvrij beheer en waterrobuustheid.

CATEGORIE BEGRAAFPLAATSEN

1e laureaat | Tielt Schuiferskapelle

De begraafplaats van Schuiverskapelle was een grijze begraafplaats met veel grindverharding en weinig beplanting. Alle maaibare zones tussen de grafmonumenten werden ingezaaid, de niet-bemaaibare zones werden beplant met bloeiende vaste planten. Op de graven met een open, aarden bovenzijde werd Liriope muscari geplant. Rond de begraafplaats werd een los uitgroeiende gemengde haag geplant. Ook werden een aantal bomen geplant. In alle zones met bomen en struiken werd witte klaver ingezaaid tegen het onkruid. Ook de parking kreeg een grondige renovatie. In de borders werd gewerkt met grote groepen Persicaria amplexicaulis ‘Blackfield’ en Acer platanoides ‘Palmatifidum’.

Ontwerp en aanleg: Stedelijke groendienst Tielt

2e laureaat | Torhout Stiltepark

3e laureaat | Beringen Koersel

CATEGORIE GROEN BIJ GEBOUW

1e laureaat | Brecht OC Dorpsstraat

Bij het nieuwe Ontmoetingscentrum in het centrum van deelgemeente Sint-Lenaerts werden een aantal plantvakken met vlinder-, en bijenvriendelijke vaste planten en siergrassen in een diagonaal en driehoekig patroon aangelegd. Gebruikte planten zijn o.m. Verbena bonariensis, Phlomis russeliana, Acanthus mollis, Pennisetum alopecuroides ‘Japonica’, Hakonechloa macra, Asclepias en Carex oshimensis ‘Evergold’. Naast de petanquebaan werden ten slotte zes dakplatanen aangeplant.

Ontwerp en aanleg: Groendienst Brecht

2e laureaat | Dendermonde Franz Courtensstraat

3e laureaat Antwerpen-Ekeren | Hagelkruispark

4e laureaat | Roeselare CC De Spil

CATEGORIE LANDSCHAPSGROEN

1e laureaat | Hamont-Achel | Domein De Bever

Omdat de vijver op het domein De Bever overwoekerd werd door parelvederkruid werkte het regionaal Landschap Lage Kempen op vraag van de stad een natuurherstelproject. De vijver werd leeggemaakt, het parelvederkruid werd weggehaald en de vissen werden verwijderd. Ook de bomen langs de rand die te veel schaduw gaven, werden gerooid. De vijveroevers kregen een natuurlijk en zandig karakter om de heikikker, een Europese topsoort, te kunnen verwelkomen. Daarom werd een open plek een bos van ca. 1 ha omgevormd tot heide. Verder werd een beleef- en ontdekkingspad rond de vijver aangelegd. Naast een aantal educatieve elementen bevat het pad ook diverse speelelementen, zoals een vlonder en een uitkijktoren.

Ontwerp en aanleg: Regionaal Landschap Lage Kempen en Stadsbestuur

2e laureaat | Torhout | Torwoud

3e laureaat | Oostende | Park Nieuwe Koers

4e laureaat | Brugge | Montpellier

CATEGORIE OMGEVINGSGROEN

1e laureaat | Roeselare | Trax

Het Trax-park in Roeselare ligt rond de nieuwe polyvalente Trax-zaal voor fuiven, concerten en andere activiteiten. Het park verbindt de publieke ruimte op de sokkel met de buitenruimte. Het vormt ook het eerste deel van het lineaire spoorpark dat deel uitmaakt van de hoofdgroenstructuur van de stad. Door de aanleg van het skatepark en de ruimte voor het jaarlijkse Trax-stadsfestival werd gezorgd voor een duidelijke symbiose tussen het Trax-gebouw en het park. De sokkel van het gebouw werd uitgerust met lange trappenpartijen waardoor er allerlei bewegingen van en naar het gebouw mogelijk zijn. Langs deze looplijnen staan diverse speelse elementen zoals een speelbergjes, een speeltuin, zitplekken met meerstammige bomen en een zandbak met Grove dennen.

Ontwerp: Buur, Gent

Groenaanleg: Schrauwen, Ruddervoorde

2e laureaat | Roeselare | Schiervelde

3e laureaat | Boechout | Groene Stap

4e laureaat | Diksmuide | Stationsomgeving

CATEGORIE PARK

1e laureaat | Gent | Victoria regiapark

De wijk Oud Gentbrugge, waar het Victoria regiapark gevestigd is, werd de laatste jaren opgewaardeerd. Het ontwerp van het park vertrekt grotendeels vanuit de historische context van dit gebied. Een reeks verhoogde kweekbedden in het park zijn een verwijzing naar het voormalige tuinbouwbedrijf van Louis Van Houtte. Ze worden door de buurtvereniging gebruikt als moestuin en spelelement voor kinderen. Een aantal bomen in het park dateert nog uit de tijd van Louis Van Houtte en werden aangevuld met onderbeplanting. In de oude boszone, een restant van de vroegere kwekerij, werden wandelbewegingen gemarkeerd en begeleid door een decoratieve band, die door de boomkruinen loopt en afbeeldingen bevat van de kwekerij van Louis Van Houtte. Het centrale, open veld met picknickbanken nodigt uit om te ontmoeten, te voetballen of te spelen. Tussen het grasveld en de appartementen van Den Draad werd een wadi aangelegd, die water opvangt van de daken van de gebouwen van de achterliggende bedrijventerrein. Een groenbuffer tussen de aangrenzende bedrijvenzone en de woonzone zorgt voor een groene corridor, die in verbinding staat met de waardevolle en bosrijke tuinen zuidelijker aan de Oude Brusselseweg. Door deze bufferzone loopt een trage weg die aansluiting geeft op de achtertuinen van de woningen in de buurt. Een logische padenstructuur voor fietsers en voetgangers ontsluit het park met de omgeving. Daar waar mogelijk werden de parkpaden gecombineerd met de noodzakelijke brandweerwegen.
Ontwerp: Jo Behaeghe, Groendienst, Stad Gent)

Groenaanleg en onderhoud: Sportinfrabouw nv, Essen

2e laureaat | Genk | Park Schansbroek

3e laureaat | Willebroek | Kasteelpark Bel-Air

4e laureaat | Lint | Gemeentepark

CATEGORIE BUURTPARK

1e laureaat | Oostende | De 3 Platanen

Het buurtpark ‘De 3 Platanen’ maakt deel uit van het Park Nieuwe Koers en ligt langs het Groen Lint, een 35 km lange fietsroute rond de stad. Het park sluit naadloos aan bij het nieuwe woonzorgcentrum. In het park werd een volkstuinencomplex geïntegreerd. Er werd gekozen voor kleine en grotere individuele percelen, zonder afsluiting tussen de percelen onderling. Per vijf percelen is er een gemeenschappelijke bergruimte in de vorm van een strandcabine. Naast de volkstuinen is er een parking aangelegd voor de gebruikers van de volkstuinen en de bezoekers van het woonzorgcentrum. De naam van het buurtpark verwijst naar de drie platanen van tachtig jaar die bij de verbouwing van het woonzorgcentrum verplaatst werden naar het nieuwe park.

Ontwerp: Descombes, Technum en Arcadis

Groenaanleg: Verhelst Aannemingen, Oostende

2e laureaat | Brugge | Les Acacias

3e laureaat | Roeselare | Noordhof

4e laureaat | Brugge | Leon de Foerestraat

5e laureaat | Oostkamp | Watering

CATEGORIE PLEIN

1e laureaat | Kortrijk Overbekeplein

Met de heraanleg van het Overbekeplein in het commerciële centrum van de stad wilde het stedelijk ontwikkelingsbedrijf SOK, in samenwerking met de lokale handelaars, de winkelfuncties op het plein nieuw leven inblazen alsook een spelelement voor jongeren introduceren. De winkelstraten worden beter verbonden met historisch Kortrijk. Die looplijnen worden geaccentueerd met aparte kleuren. De verhoogde plantsoenen werden vervangen door vijf ovalen eilandjes. Spelprikkels zijn ingebouwd zoals een voetbalveldje en een ligkuil. Het onderhoudsvriendelijke beplantingsconcept voorziet in schaduw, verkoeling en vegetatieve contrasten in kleur, blad en massa.

Ontwerp: Avantgarden, Wijnegem

Aanleg: Ockier Wegenbouw

Groenaanleg: Steenhaut, Deerlijk

2e laureaat | Bonheiden Gemeenteplein Rijmenam

3e laureaat | Kortrijk Heuleplaats

4e laureaat | Roeselare de Coninckplein

CATEGORIE SPEELGROEN

1e laureaat | Heuvelland Sportzone Vierstraat

Een sterke landschappelijke integratie van de sporthal en de nieuwe sport- en speelvelden, met aandacht voor reliëf en groen was het belangrijkste uitgangspunt van het ontwerp van de omgevingsaanleg rond de sporthal van Wijtschate. De site werd opgedeeld in een aantal zones waarin de verschillende sport- en speelterreinen worden ingepast. Deze zones zijn op het terrein gematerialiseerd in grasbermen van één meter hoog die structuur geven aan het ontwerp. Het voorplein, dat vooral als parking werd gebruikt, werd vervangen door een verlaagd grasplein. Parkeren gebeurt nu langs de straat op grasdallen in de schaduw van een bomenrij. De nieuwe sportveldjes voor onder meer petanque en beachvolley werden ingepast op het terrein tussen de sporthal en de voetbalvelden. De bestaande berging bij het jeugdhuis is vervangen door een nieuwe, lichte constructie met een terras, en aansluitend daarbij enkele speelheuvels met outdoorfitnesstoestellen en een barbecueruimte met vuurplaats. Langs het jeugdhuis is het bestaande talud getrapt geherprofileerd om ruimte te creëren voor evenementen. Rond het gebied is een looppiste in gras voorzien voor recreatieve joggers. Het grote terrein naast het jeugdhuis werd ingericht als een avontuurlijk speelterrein, met een trapveldje en een panoramatalud, dat aansluit bij het lager gelegen wandelpad, en van waaruit men een prachtig uitzicht heeft over de omgeving met de omliggende heuvels zoals de Kemmelberg. Van hieruit vertrekt een avontuurlijk speellint met zacht hellende grasheuvels en diverse houten paalconstructies, dat naadloos overloopt in het bestaande speelbos. Dat bos wordt dan weer doorgetrokken op het nieuwe speelterrein met de aanplant van een aantal fruitbomen. Op die manier wordt de speelzone verweven met de omgeving en het landschap, en ontstaat een samenhangend geheel waar avontuurlijk spelen en genieten van het landschap centraal staan.

Ontwerp: buro voor vrije ruimte / Omgeving, Gent

Tuinen Dewulf Ieper

2e laureaat | Genk SportinGenk Park

3e laureaat | Izegem Site Rebry

CATEGORIE THEMATISCH GROEN

1e laureaat | Hasselt Daktuin stadhuis

De Hasseltse stads- en OCMW-diensten zijn verhuisd naar een nieuw gemeenschappelijk stadhuis. Het nieuwe gebouw omhelst een combinatie van erfgoed - de oude rijkswachtkazerne - en moderne architectuur - een nieuwbouw met opmerkelijke spiegel. Alle ruimtes op de derde verdieping (de vergaderzalen, salons en cafetaria) kijken uit op de glooiende beplanting die bestaat uit struiken, grassen en bloemen. De daktuin loopt helemaal rondom het gebouw. Bij het initiële wedstrijdontwerp strekte de daktuin zich niet alleen uit over het dak van het stadhuis, maar ook op de dakvlakken van de naastliggende gebouwen. Zo ontstond er een ‘groen’ Hasselt hoog boven het stedelijke niveau. Voorlopig blijft dit echter bij een schets uit het ontwerpproces.

Ontwerp: BuroLandschap, Tongeren

Aanleg: Zoontjens, Tessenderlo

2de laureaat | Damme BijenBibtuin Sijsele

3de laureaat | Beveren Bijentuin Cortewalle

4de laureaat | Vilvoorde Schooltuin De Doening

WATERROBUUST GROEN

In de wedstrijd Waterrobuust groen voor watervriendelijke projecten waarin water en groen een belangrijke rol spelen, werden zes projecten bekroond:

ZONDER IS GEZONDER

Met dit wedstrijdonderdeel willen VVOG en VMM voorbeeldstellende projecten op het vlak van pesticidenvrij beheer in de kijker plaatsen. Volgende projecten werden hiervoor bekroond.

GEMEENTE IN BLOEI

In dit wedstrijdonderdeel ontvingen 46 gemeentebesturen bloemensymbolen voor de inspanningen die ze leveren om de gemeente te bebloemen.

Een volledig overzicht van alle bekroonde projecten vindt u op de website van VVOG.