In de rubriek Groenspecialist aan het woord maak je kennis met de grote verscheidenheid aan mensen die beroepshalve actief zijn in de groensector. Deze keer geven we het woord aan Leen Devinck, openbaargroenadviseur Oost- en West-Vlaanderen bij de Vlaamse Vereniging voor Openbaar Groen. Daar ligt haar focus niet enkel op het groene aspect, maar ook op de mensen en de expertise die erachter schuilen. Haar werk draait om het verbinden van kennis en het benadrukken van de maatschappelijke winsten die we kunnen boeken door het doordacht inzetten van openbaar groen.
Dag Leen, op welke manier ben je met openbaar groen bezig?
Op verschillende manieren! Kwalitatief groen in een stedelijke omgeving biedt ons gigantisch veel voordelen. Denk maar aan het verhoogd parkgebruik tijdens de corona-periode, de vele buffer- en infiltratiezones om te anticiperen op wateroverlast, de bij als mascotte voor alle wilde bestuivers die onze landbouwgewassen bestuiven… Voorbeelden die ondertussen wel gekend zijn bij de meeste Vlamingen. Zo zijn er nog tal van kansen die we vaak (nog) niet genoeg benutten of waar we te weinig bij stil staan. Deze in de kijker zetten is één deel van de job. Minstens even belangrijk is het in dialoog gaan met de groenmedewerkers, beheerders en beleidsmakers: samen nadenken over hoe we openbaar groen effectiever én efficiënter kunnen inzetten.
Mijn werk draait dus niet alleen om het groen an sich, maar vooral om de mensen die erachter staan en de vele expertise die zij hebben. Zij zijn degenen die elke dag met passie het groen in hun stad of gemeente vormgeven en onderhouden. Mijn rol is vooral om hen te ondersteunen, versterken, te inspireren en met elkaar te verbinden.
In welk park of groengebied in België kom je graag?
Oei, dat is een moeilijke keuze! Dan ga ik voor het Groen Lint van Oostende. Een traject van 35 km dat zowel bestaande als nieuwe groengebieden en landschappen met elkaar verbindt. Als geboren en getogen Oostendaar was ik getuige van de ontwikkeling van dit masterplan en kan ik er enkel met grote ogen naar kijken en van genieten. Binnen het project is er zowel ruimte voor het behoud van natuur én nieuwe natuurontwikkeling. Daar stopt het nog niet, want iedere zone heeft zijn eigen groene identiteit, aangepast aan de noden en de context van die specifieke omgeving. Zo passeer je langs de Tuinen van Stene, één van mijn favorietjes. Een historisch polderlandschap met ruimte voor water én een biopluktuin. Of Park Nieuwe Koers die dan weer sterker gericht is op verbinding en als ontmoetingsplaats functioneert voor vele Oostendenaren. Kortom, stedelijke natuur die verschillende functies bekleedt, een genot is om door te wandelen of fietsen, voor elk wat wils! Een zeer ambitieus en geslaagd project.
Heb je een lievelingsboom en waarom is die voor jou bijzonder?
Ik heb niet echt een favoriet, maar de esdoorn vind ik persoonlijk wel een leuke! Het is een heel populaire boomsoort en kan in verschillende contexten gebruikt worden. Zo is het een echte bosboom, maar gedijt hij evengoed in het buitengebied of parken. Ecologisch gezien is het een uitstekende drachtplant voor bijen, hommels en ook de zweefvliegen vinden de weg naar deze kanjer. Esdoornhout wordt ook vaak gebruikt in de productie van muziekinstrumenten.
Kortom, de toepasmogelijkheden van deze soort zijn eindeloos. Er zijn zoveel verschillende cultivars, er is voor ieder wat wils. Liever een kleinblijvende soort voor een leuke stadstuin? Of een leuke herfstverkleuring om de toegangsweg van je gemeente op te fleuren? Het geslacht Acer heeft het allemaal in de aanbieding!
En natuurlijk ook de magie van de ‘helikopterzaadjes’. Ik herinner me nog goed hoe ik als kind gefascineerd was door de manier waarop de zaadjes als propellers naar beneden dwarrelden. Dit speelse fenomeen trekt veel kinderen aan, en vaak zijn het juist die zaadjes die hen voor de eerste keer de fascinatie brengen rond groen en natuur. Iets waar we enkel blij mee kunnen zijn toch?
Waaraan moeten ontwerpers en / of gemeentebesturen volgens jou (meer) aandacht besteden op vlak van openbaar groen?
Soms zou er wat meer durf mogen zijn om groen écht naar voren te schuiven. Groen verdient een volwaardige plek in de publieke ruimte, waar mogelijk zelfs gelijkwaardig aan andere thema’s zoals mobiliteit en infrastructuur. Helaas wordt het nog te vaak ondergewaardeerd, terwijl openbaar groen verschillende voordelen biedt zoals een positief effect op de biodiversiteit, mentale gezondheid, klimaatbestendigheid, sociale verbinding, levenskwaliteit en nog zoveel meer! Het bewustzijn over de maatschappelijke waarde van openbaar groen, kan enkel groeien door het de erkenning te geven die het verdient.
Zo zou het behouden en beschermen van bestaand groen vanzelfsprekend moeten zijn. Bij nieuwe projecten is het net zo belangrijk om groen van bij de start mee te nemen, liefst voor de eerste ontwerpfase, en zeker niet als een invulling achteraf.
Gemeentebesturen spelen hierin een sleutelrol. Door zelf het goede voorbeeld te geven met goed doordacht en beheerd groen én daarover helder te communiceren, kunnen ze daarbovenop het bewustzijn en de betrokkenheid van burgers versterken. Duidelijke uitleg over het waarom van bepaalde keuzes en het tonen van trots over het werk en de projecten maakt echt het verschil.
Wat kunnen mensen volgens jou zelf doen voor de natuur in hun eigen omgeving?
Mensen kunnen zoveel meer doen voor de natuur dan ze vaak denken – en het is echt makkelijker dan je denkt! Waarom niet minder maaien en het gras z'n gang laten gaan? Durf eens een jaar snoeien over te slaan of wacht minstens met snoeien tot na de bloei, zodat vogels en wilde bestuivers de tijd hebben om van de bloei te genieten. De natuur is geen zwart-wit verhaal: Het draait ook om durven experimenteren en vragen stellen: wat werkt wel en wat werkt niet in jouw tuin? Ga voor een gevarieerde plantkeuze, goed voor de biodiversiteit én het is veel leuker dan een monotone beplanting!
Stoppen met pesticiden in onze tuin is één van de belangrijkste dingen die we kunnen doen. Het is een simpele stap die echt een wereld van verschil maakt voor de dieren, het milieu en vooral onze eigen leefomgeving.
Deel je enthousiasme en kennis met anderen! Wie weet inspireer jij wel je buren om ook hun tuin op een ecologische manier aan te pakken, zo plant jij misschien het zaadje voor een groene revolutie in jouw buurt.
Bron foto: © Leen Devinck
