In de rubriek Groenspecialist aan het woord maak je kennis met de grote verscheidenheid aan mensen die beroepshalve actief zijn in de groensector. Deze keer geven we het woord aan Wim Peeters.
Wim Peeters is docent boomverzorging bij zowel Vives als Odisee. Omdat hij zich soms mateloos kan ergeren aan alle foute ideeën over bomen heeft hij een boek geschreven (Bomen beter begrijpen) waarin hij uitlegt hoe bomen in mekaar zitten en wat dat betekent voor de manier waarmee we daarmee moeten omgaan. In steden kijkt hij graag naar de manier waarop bomen en groen op een goede manier geïntegreerd zijn.
Wim, op welke manier ben je met openbaar groen bezig?
Ik kijk, denk na, zoek de sterke en de zwakke punten in het openbaar groen en ga daarover in discussie met mijn studenten en vakgenoten. Of met andere woorden, ik werk niet zelf in openbaar groen, maar probeer mensen te laten nadenken over de functie van bomen en andere groenvormen in de openbare ruimte. En over hoe we dat groen laten renderen. Eco staat voor mij niet alleen voor ecologisch, maar net zo goed voor economisch.
Hoe ervaar je zelf het belang van planten, natuur en openbaar groen in jouw eigen woon- of werkomgeving?
Mijn bureau is aan de straatkant. En van daaruit kijk ik op drie grote bomen. In de 3-30-300 regel stelt Cecil Konijnendijk dat iedereen vanuit zijn woning drie volwassen bomen moet kunnen zien, dat er 30 % kruinsluiting moet zijn in de stad en dat we maximaal 300 meter hoeven te lopen naar een voldoende grote groene ruimte. Het effect van die drie grote bomen kan ik ieder dag aan den lijve ondervinden.
In welk park of groengebied in België kom je graag?
Er zijn weinig parken of groengebieden waar ik niet graag kom, maar mijn favoriet is zeker het stadspark van Aalst, dat we graag omschrijven als ‘t Schoonste Stadspark. Dat park is een van de voorlopers op het vlak van ecologisch beheer. Het is dan ook geen verrassing dat de startactiviteit voor de lancering van het Harmonisch Park- en Groenbeheer (HPG) in 2001 in ’t Schoonste Stadspark plaatsvond.
Heb je een lievelingsboom en waarom is die voor jou bijzonder?
Als er een boom is waar ik mijn hart aan verloren ben, dan is het wel aan taxus. Ik geef toe dat de meeste mensen die niet als een volwaardige boom aanzien. Dat is geen verrassing, het zijn bomen die erg traag groeien. Maar ze worden ook erg groot en erg oud. De meest indrukwekkende exemplaren die ik tegengekomen ben, waren bomen met een stamomtrek van soms wel tien meter en meer. Die vind je hier niet zo vaak. Voorlopig. Dat komt wel, als we ze tenminste de kans geven om zo lang te overleven in plaats van ze voortijdig te kappen.
Waaraan moeten ontwerpers en / of gemeentebesturen volgens jou (meer) aandacht besteden op vlak van openbaar groen?
Eigenlijk is er maar een ding wat echt belangrijk is en dat is dat we beseffen dat bomen tijd vragen. Bomen zijn traag, die kun je dus niet zomaar vervangen. Integendeel zelfs. Als we iedere keer de bestaande bomen kappen en vervangen, kunnen we nooit grote volwassen bomen in de stad zien. Wanneer een openbare ruimte aangepakt wordt, moeten we beginnen met de bestaande bomen te beoordelen en de randvoorwaarden vast te leggen voor behoud. En als het even kan moeten we van de gelegenheid ook gebruik maken om de groeiplaats van de bomen uit te breiden. Voor een creatief ontwerper is het integreren van bestaande bomen geen beperking maar een sterkte die de link kan leggen met de voorgeschiedenis van de plek. Behoud van bomen moet een reflex zijn en het inschakelen van een gecertificeerd boomdeskundige (European Tree Technician of ETT) moet de norm zijn.
Wat kunnen mensen volgens jou zelf doen voor de natuur in hun eigen omgeving?
Kennis is de sleutel tot een goed groenbeheer. Het zal al heel wat zijn wanneer mensen een realistisch beeld hebben van de manier waarop hun tuin zich zal ontwikkelen en hoe groot hun bomen op termijn worden. Al van bij het begin moet het eindbeeld vastliggen en moet het beheer consequent voortgezet worden. Je kan van een grote boom niet zomaar ineens een paar meter afzagen omdat de klant dat vraagt. Het eindbeeld laattijdig wijzigen, is de eerste stap naar problemen. Mensen kunnen zelf heel veel doen, maar door gebrek aan kennis en verkeerde verwachtingen kunnen ze de kiem vormen voor latere problemen. Het is dan heel belangrijk dat ze zich goed laten bijstaan door tuinaannemer en boomverzorger.
Bron foto: Wim Peeters
