In ons dichtbevolkte land moet elke vierkante meter grond veel belangen dienen. Er is bijgevolg nauwelijks ruimte voor nieuwe bossen. Maar we hebben wel ruimte voor bomen. Ruim 10% van de oppervlakte van Vlaanderen bestaat uit tuinen. Daar is nog véél plaats voor bomen. In elke tuin kun je een boom planten, maar kies dan wel de juiste. Dat is de boodschap van prof. Martin Hermy in zijn nieuwe boek “De juiste boom voor elke tuin”.
Martin Hermy is emeritus professor van de KU Leuven waar hij 25 jaar de vakken groenbeheer, natuurbeheer en ecologie doceerde. Hij is bovendien een gepassioneerd tuinliefhebber. Hij schreef dit boek vanuit een grote fascinatie voor planten in het algemeen en bomen in het bijzonder. Maar ook vanuit een grote bekommernis over de klimaatverandering waarin bomen een belangrijke rol kunnen spelen. En vanuit een ergernis dat bomen, nauwelijks volgroeid, nog al te vaak worden gekapt omdat ze niet langer voldoen aan de wensen van de tuineigenaar, bijvoorbeeld omdat ze te groot zijn geworden.
Een juiste keuze, minder groot, rekening houdend met de tuinruimte vermijdt toekomstige problemen en vermindert de onderhoudsbehoefte. De perfecte tuinboom moet immers, rekening houdend met klimaat, bodem en lichtcondities, aangepast zijn aan de beschikbare tuinruimte, met respect voor afstandsregels tot perceelsgrenzen en gebouwen.
570 soorten bomen
Het boek laat je kennismaken met ruim 570 verschillende soorten bomen die goed kunnen groeien in onze streken: van minibomen, leibomen, meerstammige bomen tot zuilbomen, van groenblijvende tot droogtetolerante bomen, in- en uitheemse bomen, bomen voor zure of natte bodems, bomen voor daktuinen, bomen met opvallende bloemen, herfstkleuren of schors tot bomen met eetbare vruchten. Elk groep wordt eerst toegelicht, daarna volgt een korte bespreking van enkele soorten en cultivars en ook een tabel met meer soorten en enkele kenmerken zoals de volwassen hoogte, breedte en de winterhardheid. Alle soorten zijn in principe kleiner dan 12 m, zodat je ongeveer voor elke tuin, hoe klein ook, een gepaste boom vindt.
De bomen zijn opgedeeld in 24 groepen volgens onder andere hun vorm, kleur, geur, vruchten en de mate waarin ze bestand zijn tegen schaduw, droogte of nattigheid. In elke groep maakt de auteur een selectie aan soorten en cultivars. De keuzecriteria hebben met grootte en vorm, ecologische criteria, diensten en biodiversiteit te maken. Een wat apart geval is een rariteitenkabinet waar bomen voorgesteld worden die aan de rand van de klimatologische mogelijkheden zitten en/of zeldzaam in de handel zijn.
Het hoe en waarom van bomen
De selectie van boomsoorten wordt voorafgegaan door 3 algemene hoofdstukken met wetenschappelijke achtergrondinformatie over bomen en veel praktische tips.
Het eerste hoofdstuk gaat uitgebreid in op het hoe en waarom van bomen: hoe worden bomen veredeld en vermeerderd, boomgroei en levensduur, stressfactoren, boom- en bladvormen… Maar ook de vele baten van bomen voor de mens, de zogenaamde ecosysteemdiensten die bomen kunnen leveren: ze temperen de klimaatverandering, leggen direct koolstofdioxide vast, verbeteren de luchtkwaliteit en de waterhuishouding, en hebben een belangrijke esthetische, recreatieve en zelfs spirituele waarde. Moeilijke discussies zoals bijvoorbeeld rond inheemse en niet-inheemse bomen en mogelijke bezwaren tegen bomen (hooikoorts, schaduw, giftigheid…) komen uiteraard ook aan bod, alsook het boeiende, recente onderzoek over communicatie tussen bomen en intelligentie.
Het tweede hoofdstuk handelt over de groeiplaats: bodemcondities, licht en schaduw, winterhardheid en de gevolgen van de klimaatverandering.
Het derde hoofdstuk gaat specifiek over de tuin als groeiplaats voor bomen: tuinbeheer en ontwerp, interacties tussen tuin en omgeving, klimaataanpassing enzovoort.
Het boek is rijk geïllustreerd met ruim 270 foto’s, 65 figuren en tientallen tabellen. Het bevat een uitgebreide index en een inhoudstafel maken het boek toegankelijk. Niet alleen tuinbezitters maar ook professionele gebruikers, bijvoorbeeld tuin- en landschapsarchitecten, boomverzorgers, boomkwekers of groenambtenaren en studenten, zullen hier voedsel vinden om bomen nog meer een plaats te geven die ze verdienen.
Kortom, een schitterend boek en een ideaal kerstcadeau!
Bekijk hier een interview met Martin Hermy.
De juiste boom voor elke tuin. Uitgeverij Sterck & De Vreese
ISBN 978 90 5615 661 9
