OKRA landschapsarchitecten heeft samen met BRUT de ontwerpcompetitie gewonnen voor het nieuwe Kleine Zennepark in Brussel. Het Kleine Zennepark zal nieuwe natuur en buitenruimte brengen in een zeer verstedelijkt industrieel gebied, waar weinig toegang is tot natuur en open ruimtes. Het park is ontworpen als een kilometer lange promenade die het tracé van de vroegere bedding van rivier Zenne volgt. Daarmee krijgt de Heyvaertwijk (in Sint-Jans-Molenbeek) twee groene linten die de hele wijk doorklieven.
De realisatie van het park is onderdeel van een stadsvernieuwingsproject, waarbij de versteende en door grootschalige autohandel gedomineerde Heyvaertwijk geleidelijk wordt heringericht. Hierbij moet de leefkwaliteit en bereikbaarheid zienderogen verbeteren. De Heyvaertwijk tussen de Bergensesteenweg en het Kanaal van Charleroi staat al veertig jaar bekend om haar intercontinentale handel in tweedehandsauto’s. De meeste grond is hierdoor zwaar vervuild geraakt en inwoners ervaren de grootschalige autohandel die zo diep in de binnenstad zit als verstikkend. De wijk moet dringend worden heringericht om de leefkwaliteit en bereikbaarheid te verbeteren. Met het stadsvernieuwingsproject door het Brussels Gewest zal de autohandel verdwijnen en wordt ruimte gecreëerd voor een nieuwe toekomst voor een leefbare multiculturele wijk.
Kleine Zennepark
Het pronkstuk is de aanleg van het Kleine Zennepark, een groene promenade van een kilometer lang die het tracé van de vroegere bedding van rivier de Kleine Zenne volgt. Die ruimte wordt nu voornamelijk gebruikt als opslagplaats voor de autohandel. Het nieuwe stadspark in de Heyvaertwijk zal gefaseerd worden aangelegd, afhankelijk van de mogelijkheden tot grondaankoop op de plaats waar autohandelaren ruimte maken voor nieuwe stadsontwikkeling.
Voor het ontwerp van het Kleine Zennepark laten de ontwerpers, OKRA en BRUT, zich inspireren door het natuurlijke systeem dat aan de basis ligt van het project: de Kleine Zenne. Deze rivier is altijd van groot belang geweest voor de historische ontwikkeling van de stad en de wijk. In het ontwerpvoorstel wordt het Kleine Zennepark opnieuw een levensader, ditmaal voor culturele en natuurlijke ontwikkeling voor de Heyvaertwijk en daarbuiten.
Het ontwerp kiest voor een biofiele ontwerpbenadering die erop gericht is mensen opnieuw in contact te brengen met de natuur door verschillende niveaus van natuurbeleving in de stedelijke omgeving te stimuleren, met de vroegere bedding van de rivier als metafoor voor het nieuwe stadspark. Deze benadering vormt op vele manieren de basis voor het ontwerp, van nature-based solutions zoals fytoremediatie en duurzame drainagesystemen, tot een ontwerptaal die een grotere waardering voor de natuur stimuleert.
De vroegere bedding van de Zenne vormt op vele manieren de basis voor het ontwerp van het park. Niet alleen zal het gebied groen en met water worden ingericht, ook worden er allerlei ‘nature-based solutions’ toegepast, waaronder bodemherstel op natuurlijke basis (fytoremediatie) en duurzame drainagesystemen.
Illustratie: OKRA