UGent en Provincie Oost-Vlaanderen sloegen de handen ineen om alle info uit een 200 jaar oud herbarium te ontsluiten voor een breder publiek. De rondreizende tentoonstelling ‘Florient Express: twee eeuwen Oost-Vlaamse flora’ toont welke processen ervoor zorgden dat 40 procent van de planten ondertussen verdwenen of bedreigd zijn.
200 jaar geleden was er in Oost-Vlaanderen een wedstrijd om zoveel mogelijk wilde plantensoorten te zoeken en te noteren waar ze groeiden. Met 1 505 gedroogde planten, vastgemaakt op papier, kwam Charles Van Hoorebeke als winnaar uit de bus. Gelukkig is dit werk bewaard in de Plantentuin van UGent. Het is immers een uniek tijdsdocument van wat hier twee eeuwen geleden groeide. De studie van dit herbarium wijst uit dat 40% van deze plantensoorten ondertussen al verdwenen of sterk bedreigd is. Het gaat dan bijvoorbeeld om de kievitsbloem in de Leiestreek, zevenster in de Vlaamse Ardennen, vlottende waterranonkel in het Waasland, echte heemst in het Meetjesland en parnassia in de Denderstreek.
De vaststelling dat zoveel soorten intussen uit de provincie verdwenen zijn, is ronduit frappant. Daarom sloegen UGent en Provincie Oost-Vlaanderen de handen in elkaar. Met de expertise en het bereik van de dienst Erfgoed, provinciale recreatiedomeinen en natuureducatieve centra van het provinciebestuur ontstond ‘Florient’, een publiekswerking op meerdere sporen, zoals een rondreizende tentoonstelling en een zoektocht voor gezinnen met kinderen. Op elke locatie waar de tentoonstelling start, kan je aan de balie een zoekboekje afhalen waarmee je met kinderen van circa 6-12 jaar op pad kunt om de bedreigde planten op te sporen.
Je vindt deze reizende tentoonstelling op verschillende locaties:
- van 1 juli tot en met 31 juli in De Gavers
- van 1 augustus tot en met 31 augustus in De Ster
- van 1 september tot en met 30 september in De Brielmeersen
- vanaf 21 september in de Plantentuin van UGent
- van 1 oktober tot en met 31 oktober in Nieuwdonk
Databank
Daarnaast werd ook een databank ontwikkeld waarin je alle planten kunt opzoeken. Deze lijst is aangevuld met informatie over de vindplaats en de oude naam, en uitleg over de culinaire, medicinale en economische toepassingen van de planten in die tijd. Een ideale bron voor botanici of herboristen, maar ook interessant voor wie betrokken is bij de opmaak van een beheersplan, bij natuurinrichting of -heraanleg. Momenteel wordt in de Plantentuin van UGent gewerkt aan een heraanplant/herinzaaien van deze plantjes om te zien of we ze opnieuw tot leven kunnen wekken en om de mensen ermee kennis te laten maken.
Eind september wordt ook een rijk geïllustreerd boek verwacht over het herbarium, de verdwenen planten, en de landschappen waarin ze voorkwamen. Voorintekenen kan op erfgoed@oost-vlaanderen.be.
“Florient is een van onze projecten op het kruispunt van erfgoed en natuur. We vertrekken van een historische bron: een 200 jaar oud herbarium. Die leert ons dat er al veel plantenrijkdom verloren ging. Lessen trekken uit het verleden is heel belangrijk nu de klimaatverandering zich al laat voelen,” aldus gedeputeerde An Vervliet, bevoegd voor Erfgoed.
Alle info over het project vind je op www.oost-vlaanderen.be/florient